Bijstand en medebewoners

Als er meer volwassen personen in 1 huis wonen, gaat de bijstandsuitkering per persoon omlaag. Dit heet de kostendelersnorm. Dit geldt ook als u een IOAW- of een IOAZ-uitkering ontvangt.

De kostendelersnorm gaat ervan uit dat als u met meer volwassen personen op 1 adres woont, u de woonkosten met elkaar kunt delen. De kostendelersnorm is een onderdeel van de Participatiewet. Sinds 1 januari 2023 tellen medebewoners jonger dan 27 jaar niet meer mee als kostendeler.

Personen die niet onder de kostendelersnorm vallen

Niet alle personen tellen mee voor de kostendelersnorm. Zoals:

• Jongeren tot 27 jaar.
• Mensen die bij de gemeente staan ingeschreven als getrouwd of samenwonend. En niet met andere personen van 27 jaar of ouder hun woning delen.
• Studenten die een opleiding volgen met recht op studiefinanciering of tegemoetkoming studiekosten.
• Studenten die de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) volgen.
• Kamerhuurders en kostgangers die een normale (commerciële) prijs betalen voor de kamer en/of voor kost en inwoning.

Wijzigingen doorgeven

Wijzigt er iets in uw woonsituatie? Geef dat dan direct door via het Begin link: wijzigingsformulier, einde link. .

Voorbeelden van wijzigingen:

• Er komt een nieuwe medebewoner of kind van 27 jaar of ouder bij u wonen.
• Een medebewoner of uw kind verhuist.
• Uw medebewoner of kind gaat studeren.
• Uw medebewoner of kind stopt met studeren, verandert van studie of gaat deeltijd studeren.
• Er verandert iets in de financiële situatie van uw medebewoner of kind.

Zo werkt het

De hoogte van uw uitkering hangt af van uw persoonlijke situatie. Hieronder vindt u een aantal voorbeelden van verschillende huishoudsamenstellingen:

• Voorbeeld 1: u bent een echtpaar met een bijstandsuitkering. U heeft een inwonende zoon van 30 jaar oud met een fulltimebaan. Omdat uw zoon ouder is dan 27 telt hij mee als kostendelende medebewoner. Dit betekent dat uw bijstandsuitkering lager wordt.
• Voorbeeld 2: u bent een echtpaar met een bijstandsuitkering. U heeft een inwonende zoon van 23 jaar oud met een fulltimebaan. Omdat uw zoon jonger is dan 27 jaar telt hij niet mee als kostendelende medebewoner. Uw bijstandsuitkering blijft hetzelfde.
• Voorbeeld 3: u bent een alleenstaande vrouw van 35 jaar met een bijstandsuitkering. U woont samen met uw vader. Hij heeft de pensioengerechtigde leeftijd . Uw vader telt mee als kostendelende medebewoner. Dit betekent dat uw bijstandsuitkering lager wordt.
• Voorbeeld 4: u bent een alleenstaande man van 50 met een bijstandsuitkering. U heeft een inwonende, studerende dochter van 28 jaar oud. In deze situatie geldt de kostendelersnorm niet omdat uw dochter studeert. Uw bijstandsuitkering blijft hetzelfde.
• Stopt uw dochter met studeren? Dan is zij vanaf die datum wel kostendelende medebewoner. En uw bijstandsuitkering gaat dan omlaag.
• Voorbeeld 5: u bent jonger dan 27 jaar en heeft een bijstandsuitkering. U woont bij uw ouders. Omdat uw ouders ouder zijn dan 27 jaar tellen zij mee als kostendelende medebewoners. Dit betekent dat uw bijstandsuitkering lager wordt.

Mogelijkheid op uitzondering van de kostendelersnorm

Er zijn situaties waarin de gemeente van de kostendelersnorm kan afwijken:

• Bij tijdelijk verblijf: volwassenen die tijdelijk bij een bijstandsgerechtigde wonen. Bijvoorbeeld mensen in een crisissituatie, daklozen of mensen die dakloos dreigen te worden. De gemeente moet dan bepalen dat het gaat om tijdelijk verblijf. In sommige gevallen kan de gemeente een uitzondering maken op de kostendelersnorm.
• Bij opvang, beschermd en begeleid wonen. De kostendelersnorm telt dan niet omdat u daar geen hoofdverblijf heeft.

• Als de kostendelersnorm leidt tot oneerlijke gevolgen. Zoals:

  • ​​​​​​​​​​​​​​Als de medebewoner door een geestelijke situatie en/of lichtverstandelijke handicap geen inkomen heeft. De kans is dan groot dat de medebewoner niet kan bijdragen aan de gezamenlijke kosten van het huishouden.
  • Opvang binnen het eigen sociale netwerk bij een crisissituatie. Als iemand door een crisissituatie onverwacht niet thuis kan blijven. En tijdelijk naar familie of kennissen gaat.
  • ​​​​​​Na een operatie of bij een (ernstige) ziekte. Iemand is dan een tijd voor een deel afhankelijk van de zorg van een familielid of een kennis.
  • ​​​​​​In het geval van tijdelijke mantelzorg. Als iemand direct tijdelijke en/of maatschappelijk mantelzorg moet dragen. Dit is voor een familielid in de 1e (moeder/vader/kind), 2e (oma, opa, zus, broer) of 3e graad (tante/oom).
  • Overbrugging periode tot start studie. Een situatie waarbij een inwonend kind wil gaan studeren. Maar het kind een half jaar moet wachten omdat de studie te veel aanmeldingen heeft.

De gemeente bekijkt dit altijd voor iedere persoonlijke situatie. Denk u dat u hiervoor in aanmerking komt? Neem dan contact op met de gemeente via de Begin link: Klantenservice SZW, einde link. .

Moeite met rondkomen?

Door de kostendelersnorm kunt u een lagere uitkering krijgen. Het is belangrijk dat u hier rekening mee houdt. Heeft u moeite met rondkomen? De gemeente wil u helpen en ondersteunen om het huishoudboekje op orde te brengen en houden.

Lees meer over Begin link: schulden oplossen of voorkomen, einde link. .

Contact

Heeft u vragen? Dan kunt u Begin link: contact opnemen met SZW, einde link. .