Vluchtelingen in Den Haag

Asielzoekers

Mensen die hun thuisland hebben verlaten om in een ander land bescherming te zoeken. Dit doen zij door asiel aan te vragen. Asielzoekers hebben nog geen verblijfsvergunning.

Vluchtelingen

Asielzoekers die als vluchteling zijn erkend. Zij worden erkend als vluchteling als duidelijk wordt dat ze in hun thuisland worden vervolgd om hun:

• ras
• godsdienst
• politieke overtuiging
• nationaliteit
• onderdeel zijn van een minderheidsgroep.

Statushouders

Asielzoekers die als vluchteling zijn erkend en een verblijfsvergunning van 5 jaar hebben. Statushouders hebben de asielprocedure afgemaakt. Ze zijn dus geen asielzoeker meer. Maar ze hebben ook (nog) niet de Nederlandse nationaliteit.

Alleenstaande minderjarige vreemdelingen

Jongeren onder de 18 jaar die zonder ouders of voogd in Nederland asiel aanvragen.

Den Haag vangt de volgende mensen op:

1. vluchtelingen uit Oekraïne
2. asielzoekers uit andere landen

Daarnaast wonen er statushouders in Den Haag.

De gemeente werkt met organisaties en ondernemers in de stad samen om vluchtelingen te helpen. De gemeente:

• geeft statushouders een plek om te wonen. In de wet staat dat de gemeente dit moet doen. Als statushouders een plek hebben om te wonen, kunnen zij starten met de Begin link: inburgering, einde link. . Volgens de wet moet iedere statushouder inburgeren.
• regelt opvang, onderwijs, medische zorg en leefgeld voor Oekraïense vluchtelingen. Zij helpt hen ook bij het zoeken naar werk. Oekraïense vluchtelingen vallen onder de Begin externe link: Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de EU(Externe link), einde externe link.. Daarom zijn er voor hen aparte afspraken.
• regelt crisisnoodopvang voor asielzoekers. Een noodopvangplek is een tijdelijke plek waar het Begin externe link: Centraal Orgaan opvang asielzoekers(Externe link), einde externe link. (COA) asielzoekers opvangt.

Nee, van alle sociale huurwoningen die vrijkomen wordt minimaal 70 procent toegewezen aan Hagenaars. De andere beschikbare woningen (maximaal 30 procent) zijn voor kwetsbare mensen zoals statushouders of dak- en thuislozen die uit een opvangplek komen, of mensen die uit een zorginstelling komen. De gemeente is verplicht voor deze mensen te zorgen.

In de wet staat ook dat de gemeente onderdak (een plek om te slapen) moet geven aan statushouders. In Den Haag maakt de gemeente daarover afspraken met woningcorporaties.

Er is weinig (woon)ruimte in Den Haag. De gemeente is altijd op zoek naar nieuwe plekken voor opvang voor bijvoorbeeld asielzoekers, vluchtelingen en daklozen. En naar woningen voor zorgdoelgroepen en statushouders.

Wanneer er plek beschikbaar komt, kijkt de gemeente of deze geschikt is voor opvang of als woning. Daarbij wil de gemeente weten hoe lang ze het gebouw kan gebruiken. Zij kijkt dan voor wie ze de plek wil gebruiken en wie het eerst hulp nodig heeft.

Den Haag kent verschillende soorten vluchtelingenopvang:

• Gemeentelijke opvang Oekraïense vluchtelingen: dit zijn ongeveer 1300 mensen verdeeld over 13 locaties.
• Particuliere opvang Oekraïense vluchtelingen: dit zijn ongeveer 1900 mensen.
• Noodopvang asielzoekers door Begin externe link: COA(Externe link), einde externe link.: dit zijn ongeveer 455 mensen verdeeld over 2 locaties.
  Waarvan opvang voor alleenstaande minderjarige asielzoekers (onder 18 jaar) door COA: dit zijn ongeveer 55 jongeren.

Hoeveel vluchtelingen er precies opvang krijgen, hangt af wat er nodig is. Maar ook van hoeveel plek er is en wat er van de gemeente gevraagd wordt.

Dat hangt af van de situatie. Vluchtelingen zijn op de vlucht voor oorlog en geweld. Zij zullen blijven zolang het niet veilig is om terug te keren.

Den Haag vangt ook mensen op met een verblijfsvergunning. Zij moeten wachten tot ze een woning krijgen. Er zijn ook mensen die uit Nederland moeten vertrekken. Hoelang de verschillende groepen in Nederland blijven, is daardoor verschillend.

Statushouders krijgen eerst een verblijfsvergunning voor 5 jaar. Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd. Behalve als er belangrijke redenen zijn om de verblijfsvergunning in te trekken. Bijvoorbeeld als de veiligheid in het thuisland sterk is verbeterd.

1. Hotels voldoen aan de minimale eisen voor opvang vanuit de EU. Dit betekent:

• toegang tot drinkwater en goede gezondheidszorg.
• minimaal 4 vierkante meter per persoon.

2. Een sporthal voldoet niet aan de minimale eisen voor opvang vanuit de EU. Daarnaast wil de gemeente het liefst geen grote groepen in een grotere hal opvangen.

3 . Het is veel duurder om voor een korte tijd een goede opvanglocatie te maken in een ander gebouw. Denk aan het maken van een badkamer, keuken en verwarming.

4. Het kost te veel tijd om een plek geschikt te maken. Voor crisisnoodopvang zijn meteen bedden nodig.

De gemeente wil de situatie waarin nieuwkomers leven verbeteren. En zorgen dat buurtbewoners een prettige band met ze kunnen opbouwen. Zij wil dat doen door gebouwen aan te passen tot woningen om er nieuwkomers voor langere tijd in op te vangen. Dan is opvang op tijdelijke plekken of in hotels niet meer nodig.

In deze aangepaste gebouwen kunnen kwetsbare mensen tijdelijke opvang krijgen. Of voor langere tijd zelfstandig (zonder hulp van anderen) wonen. Het gaat om asielzoekers, statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning die nog geen thuis hebben) en mensen in een zorginstelling of daklozenopvang.

De aangepaste gebouwen krijgen ook andere voorzieningen zoals een plek voor zorg, onderwijs, sport en cultuur. Het kan ook een plek zijn om elkaar te ontmoeten. Of bijvoorbeeld ruimtes voor kleine ondernemers zoals een kapper, timmerman of buurtrestaurant. Wat er precies komt, hangt af van wat wijkbewoners zelf willen.

Beleid

Al deze plannen staan in de Haagse aanpak opvang nieuwkomers (Begin externe link: RIS316033(Externe link), einde externe link.). Het College van burgemeester en wethouders is voor de zomer 2023 akkoord gegaan met de Haagse aanpak. De gemeenteraad bespreekt dit beleid in het najaar van 2023.

Samenwerking

Voor een succesvolle aanpak is het belangrijk dat bewoners, (wijk)organisaties en nieuwkomers samenwerken. De multifunctionele opvanglocaties wil de gemeente samen met de buurt maken, zodat alle bewoners hier voordeel van hebben. Op iedere plek kijkt de gemeente wat er nodig is. De gemeente doet dit zodat de nieuwe situatie zoveel mogelijk aansluit op de wensen uit de wijk.

Oekraïense vluchtelingen hebben de ontheemdenstatus (zij mogen voorlopig in Nederland blijven). Door de ontheemdenstatus kunnen zij makkelijker aan werk komen dan asielzoekers. Voor asielzoekers gelden nu andere regels.

Als de Rijksoverheid die regels gelijktrekt, kunnen alle nieuwkomers sneller en beter inburgeren in de samenleving. En hebben ze dezelfde rechten rondom inkomen en leefgeld.

Asielzoekers mogen in Nederland werken. De asielaanvraag moet dan minimaal 6 maanden in behandeling zijn. Werken kan alleen als de werkgever een tewerkstellingsvergunning (TWV) heeft.

Kijk voor vrijwilligerswerk en wat u kunt doen op de website van Begin externe link: Den Haag Doet(Externe link), einde externe link..

Nederland is verplicht om te zorgen voor voldoende opvangplekken voor asielzoekers. Dat geldt voor alle EU-landen. Met de Spreidingswet wil de Rijksoverheid zorgen dat de opvangplekken voor asielzoekers eerlijk zijn verdeeld over provincies en gemeenten. De Spreidingswet geldt sinds 1 februari 2024.

Veel onderdelen van de Spreidingswet moet de Rijksoverheid nog verder uitwerken. Soms verandert er ook nog iets aan de regels. De gemeente zorgt ervoor dat u op deze pagina altijd de laatste informatie kunt lezen.

Meer informatie over de spreidingswet leest u op de Begin externe link: website van de rijksoverheid(Externe link), einde externe link..

De provincie Zuid-Holland moet in totaal 19.776 asielzoekers kunnen opvangen. Daarvan komen er 2.513 in Den Haag. Hiervan zijn 213 plekken voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s). De opvangplaatsen moeten voor 1 juli 2025 beschikbaar zijn.

Dat bepaalt de gemeente samen met het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA). Het COA bepaalt wie tijdelijk  op de opvanglocaties komt wonen en zorgt voor opvang en begeleiding. In sommige gevallen zorgt de gemeente hiervoor.

Er is weinig ruimte in de stad, maar de gemeente moet ruimte maken voor toekomstige bewoners. Asielzoekers zijn daar maar een klein deel van: ongeveer 5% van de totale groei.

Op dit moment vangt Den Haag ruim 900 asielzoekers op. Dat gebeurt op de volgende plekken:

• Regulusweg
• Jupiterkade
• Fletcher City Hotel
• Parkhotel
• Flamingo Hostel
• Aquarius Hotel

Ja,  de mensen die Den Haag nu al opvangt tellen mee in het totaal.

De Begin link: opvang van Oekraïners, einde link. wordt niet meegeteld. Oekraïense vluchtelingen vallen onder de Begin externe link: Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de EU(Externe link)(Externe link), einde externe link.. Daarom zijn er voor hen aparte afspraken.

Nee, want het is een wettelijke verplichting. Als de gemeente weigert, dan heeft dat gevolgen. Het kan dan zelfs gebeuren dat de staatssecretaris panden aanwijst voor de opvang. Dat wil Den Haag voorkomen. De gemeente wil zelf kunnen beslissen over de opvanglocaties.

De gemeente probeert de opvanglocaties voor asielzoekers zoveel mogelijk door de stad te verspreiden. Maar er is weinig ruimte in de stad. Daarom moet de gemeente alle beschikbare ruimte en kansen gebruiken om te voldoen aan deze grote opgave. De gemeente is daarbij afhankelijk van woningen en panden die vrijkomen om genoeg plekken te krijgen.

Nee. Iedere inwoner van Den Haag heeft recht op sociale voorzieningen. Dat geldt voor mensen die al langer in Den Haag wonen en voor nieuwkomers.

Dan heeft dat gevolgen. Als het nodig is wijst de staatssecretaris panden aan voor de opvang. Date wil Den Haag voorkomen. De gemeente wil zelf kunnen beslissen over de opvanglocaties.

De gemeente kijkt naar alle mogelijkheden die er zijn. De gemeente kijkt daarom naar grote én kleine opvanglocaties.

De gemeente wil bij een nieuwe locatie bewoners en ondernemers zo snel en goed mogelijk informeren en betrekken. Maar er is geen inspraakprocedure. De Spreidingswet is een wettelijke verplichting. De gemeente moet er alles aan doen om daaraan te voldoen. Dat is moeilijk, omdat er weinig ruimte in de stad is. Natuurlijk kijkt de gemeente bij elke locatie ook naar de omgeving. Daarbij houdt de gemeente zoveel mogelijk rekening met de belangen van bewoners en ondernemers.

De gemeente wil asielzoekers in de toekomst niet langer in hotels op vangen. Maar het hangt ervan af of er genoeg tijdelijke en duurzame opvanglocaties vrijkomen. Zodra er voldoende opvanglocaties zijn, komen er minder opvanglocaties in hotels.

Op dit moment (voorjaar 2024) zijn er 6 (crisis)noodopvanglocaties voor asielzoekers in gebruik: Regulusweg, Jupiterkade, Fletcher City Hotel, Park Hotel, Flamingo Hostel, Aquarius.

Nee. Dat staat los van elkaar. De gemeente blijft zich volop inzetten voor daklozen en andere groepen die tijdelijke opvang nodig hebben zoals Oekraïense ontheemden. Zie ook Begin externe link: Den Haag Geeft Thuis(Externe link), einde externe link. en het Begin externe link: Doorbraakplan(Externe link), einde externe link..

De Spreidingswet gaat alleen over de verdeling van asielzoekers. Er is geen verschil tussen groepen asielzoekers.

De enige uitzondering zijn alleenstaande minderjarige asielzoekers (AMV’ers). In Den Haag zijn 213 van de totale 2.513 opvangplekken voor minderjarige asielzoekers.

Begin link: Oekraïense vluchtelingen, einde link. vormen een aparte groep waarvoor de regio Haaglanden een inspanningsverplichting heeft. Deze doelgroep valt onder een andere regeling.