Hoe komt een nieuw college van Burgemeester en Wethouders tot stand?

De bevolking van Den Haag heeft een nieuwe gemeenteraad gekozen. De raad van Den Haag telt 45 leden. Die leden horen bij 13 politieke partijen. Een aantal van deze partijen moet nu met elkaar tot een nieuw college van burgemeester en wethouders komen. Het college van B&W heeft de dagelijkse leiding. De gemeenteraad stelt de hoofdlijnen van het beleid vast en controleert het college. Hoe komt de vorming van het college van B&W tot stand?

Opdracht aan de informateurs

Nergens is vastgelegd hoe dit precies moet gebeuren. Een ongeschreven regel is dat de partij die de meeste stemmen heeft gekregen, het initiatief neemt om te zien welke fracties samen een coalitie kunnen vormen. Daarvoor wordt een verkenner of informateur aangesteld. Deze doet verslag van de bevindingen en een aanbeveling voor het vervolg. Dit verslag wordt besproken in de gemeenteraad. In de praktijk kunnen er meerdere keren verkenners of informateurs aan het werk worden gezet.

Formatiefase

De tweede fase is de formatiefase. Daarin wordt een formateur aangesteld. Die bepaalt samen met de formerende partijen wat de inhoud van de plannen voor de komende raadsperiode zal zijn, hoeveel wethoudersposten er zullen zijn, hoe de beleidsonderwerpen in pakketten (portefeuilles) worden verdeeld en wie er wethouder zullen worden. Wanneer deze horde genomen is, komt de presentatie van het nieuwe college in zicht.

Vertrouwelijkheid

De partijen bepalen zelf – samen met de informateurs of de formateur – wat er uit de gesprekken naar buiten komt. Vertrouwelijkheid kan nodig zijn om ervoor te zorgen dat partijen echt vrijuit met elkaar kunnen praten.

Het kan ook anders lopen. Dat kan in beide fases. Dan krijgt een verkenner of informateur van de een na grootste of een andere partij de kans om een andere coalitie te smeden of kan de raad in gezamenlijkheid een opdracht geven en/of iemand aanwijzen (verkenner/formateur).

College voor alle inwoners Den Haag

Ook dan is het de opdracht vrijwel altijd om een akkoord te sluiten en een college samen te stellen dat op hoofdlijnen kan rekenen op een meerderheid in de gemeenteraad. Dat nieuwe college van B&W is er vervolgens niet alleen voor de kiezers van de partijen in het college. Dat college is er voor alle inwoners van Den Haag.

Meer informatie

Heeft u een boodschap of informatie voor de onderhandelaars? Mail dan naar Begin link:coalitie2022@denhaag.nl, einde link..